Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Covid-19’a karşı geliştirilen aşıların ülkelere eşit dağıtılmadığını belirterek, üye ülkelere aşıların eşit dağıtılması için ortak çalışma çağrısında bulundu.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, düzenlediği basın toplantısında Covid-19’a karşı geliştirilen aşıların dünyaya eşit dağıtılmadığını ifade etti. Ghebreyesus, “Virüsün ortaya çıkmasından bir yıldan daha kısa bir süre sonra güvenli ve etkili aşıların geliştirilmesi ve onaylanması bir umut kaynağı oldu. Son zamanlarda hızla yayılan mutasyonların ortaya çıkması, aşıların hızlı ve adil bir şekilde yaygınlaştırılmasını daha da önemli hale getiriyor. Aşıların, dünyadaki eşitsizlik duvarında başka bir tuğla haline gelme tehlikesiyle karşı karşıyayız” dedi.
İlk aşıların uygulanmaya başladığı sırada verilen eşit erişim vaadinin ciddi risk altına girdiğini kaydeden Ghebreyesus, “49 yüksek gelirli ülkede 39 milyondan fazla doz aşı uygulandı. En düşük gelirli ülkede sadece 25 doz aşı verildi. Bu ilk ben yaklaşımı, dünyanın en yoksul ve en savunmasız insanlarını risk altında bırakmakla kalmıyor aynı zamanda Covid-19 salgını kısıtlamaları ile insani ve ekonomik zorlukları uzatıyor. Açık konuşmam gerekiyor, dünya feci bir ahlaki başarısızlığın eşiğinde. Bu başarısızlığın bedeli dünyanın en fakir ülkelerinde hayat ve geçim kaynakları ile ödenecek. Herkese yetecek kadar aşı olacak. Ancak şu anda, tüm ülkelerde ağır hastalık ve ölüm riski en yüksek olanlara öncelik vermek için küresel bir aile olarak birlikte çalışmalıyız” dedi.
Birlik çağrısı
Tüm ülkeleri bu yılın ilk 100 günü içinde sağlık çalışanlarının ve yaşlıların aşılanmasını sağlamak için dayanışma içinde çalışmaya çağıran Ghebreyesus, “Birlikte oyunun kurallarını 3 şekilde değiştirmeliyiz. İlk olarak ikili sözleşmeleri olan ülkeleri Covax ile yapılan bu sözleşmelerde şeffaf olmaya çağırıyoruz. İkinci olarak, aşı üreticilerini, onayları hızlandırmak için DSÖ’ye gerçek zamanlı olarak tüm verileri paylaşmaya çağırıyoruz. Son olarak aşı uygulayan tüm ülkeleri yalnızca güvenlik, etkinlik ve kalite açısından uluslararası standartları karşılayan aşıları kullanmaya çağırıyoruz” diye konuştu.
“Farklı bir hikaye yazmak için bir fırsatımız var”
Daha önce ortaya çıkan pandemilere karşı geliştirilen aşılara yoksul ülkelerin zor eriştiğini ve Covid-19 salgınında aynı eşitsizliğin tekrarlanmasını istemediğini ifade eden Ghebreyesus, “40 yıl önce yeni bir virüs ortaya çıktı ve bir salgını ateşledi. Hayat kurtaran ilaçlar geliştirildi. Ancak dünyadaki yoksulların bunlara erişmesi için on yıldan fazla zaman geçti. 12 yıl önce yeni bir virüs ortaya çıktı ve bir salgını ateşledi. Hayat kurtaran aşılar geliştirildi, ancak dünyadaki yoksullar erişime ulaştığında salgın sona erdi. Bir yıl önce yeni bir virüs ortaya çıktı ve bir salgını ateşledi. Hayat kurtaran aşılar geliştirildi. Bundan sonra ne olacağı bize bağlı. Tarihi tekrarlamamak ve farklı bir hikaye yazmak için bir fırsatımız var” dedi.
Ghebreyesus, 7 Nisan Dünya Sağlık Günü’nün temasının sağlık eşitsizliği olduğunu belirterek, “Tüm üye devletlere Dünya Sağlık Günü’ne kadar, dünyadaki pek çok sağlık sorununun kökeninde yatan eşitsizliklerin üstesinden gelmek için bir umut sembolü olarak, Covid-19 aşılarının her ülkede bulunması için çalışma çağrısında bulunuyorum” şeklinde konuştu.